Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ "ΕΝΑΣ ΑΝΤΡΑΣ ΜΟΝΟΣ" ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΓΚΕΪ; - "DE-GAYING" ISHERWOOD.

[Ο Κ. Ίσεργουντ, από τον φωτογράφο Στάθη Ορφανό.]

[Ένας άνδρας μόνος, Κρίστοφερ Ίσεργουντ, εκδ. Αλεξάνδρεια.]

Ένας γκέι σχεδιαστής μόδας, σκηνοθετεί και χρηματοδοτεί την παραγωγή μιας ταινίας για την ζωή ενός γκέι άντρα δραματοποιημένη από ένα γκέι "είδωλο", βασισμένης στο βιβλίο ενός γκέι συγγραφέα, με θέμα έναν γκέι έρωτα. Κερδίζει μάλιστα το Queer Lion στο Φεστιβάλ της Βενετίας.

Η ταινία φεύγει από τα χέρια των συντελεστών, και τόσο τα πόστερς όσο και το τρέιλερ της ταινίας στο οποίο κυριαρχεί η Τζ. Μουρ, δεν θέλουν να δηλώσουν σχεδόν τίποτα για το θέμα. Ο δέ σκηνοθέτης Tom Ford, δηλώνει "Μα δεν είναι γκέι ταινία".

Δεν θέλω να γράψω περισσότερα, ο συγγραφέας Θόδωρος Γρηγοριάδης στο μπλογκ του, "Χάρτες γραφής", τα λέει θαυμάσια.
De-gaying Isherwood
Απίστευτος βομβαρδισμός για το "Ενας άντρας μόνος". Είπα κι εγώ: θυμήθηκαν τον Ίσεργουντ; Το βιβλίο από το 1993 (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια) αποκλείεται να έχει κάνει δεύτερη έκδοση από τότε. Για να δούμε θα τσιμπήσει το μυθιστόρημα κανένα θεατή και θιασώτη της υψηλής ραπτικής και του glamour;
Α, είπα: είναι ο μόδιστρος που σκηνοθετεί το φίλμ...Τόσα εξώφυλλα, τόσες συνεντεύξεις για την ζωή του θαραλέου ράφτη, αλλά ο Ίσεργουντ, ο Ώντεν, τα χρόνια του Βερολίνου, η πολύτομη βιογραφία του ξεχασμένα.
Γιατί τόση Τζούλιαν Μουρ στο trailer; Διάβασε κανένας δημοσιογράφος κανονικά το βιβλίο να δει την αληθινή του διάσταση ή ξεπατίκωνε έτοιμες ανταποκρίσεις;
Ως πότε θα συνεχίζεται το de-gaying ; Για να μπορεί να παρασυρθεί ο θεατής χωρίς να διακινδυνεύσει; Από τι όμως; Δεν είμαστε εδώ Εγγλεζάκια που φυλάκιζαν τον Wilde, ούτε συντηρητικοί Αμερικάνοι για να χάψουμε το απόλυτο gay βιβλίο ως μια ροζ μαρμελαδίτσα.
Όμως στην Guardian υπάρχει μια άποψη γύρω απ' όλα αυτά:
Why can't A Single Man be glad to be gay?
Director Tom Ford may deny it, but his dramatisation of Christopher Isherwood's seminal novel is a more profoundly gay film than Milk or Brokeback Mountain *


From: ROPtv

[*Αξίζει να διαβάσετε όλο το άρθρο του Guardian.]
---
Μιά ένσταση μόνο για το: "Δεν είμαστε εδώ Εγγλεζάκια που φυλάκιζαν τον Wilde, ούτε συντηρητικοί Αμερικάνοι για να χάψουμε το απόλυτο gay βιβλίο ως μια ροζ μαρμελαδίτσα". Όλοι οι λαοί άλλωστε έχουν το δικό τους μερτικό στην ομοφυλοφοβία, αλλού λιγότερο αλλού περισσότερο, η δέ Ελλάδα, θα μπορούσε να διεκδικήσει με αξιώσεις πολλές δάφνες.
.

16 σχόλια:

erva_cidreira είπε...

Λυπάμαι, αλλά θεωρώ αφελείς, στην καλύτερη περίπτωση, τις οιμωγές του Θ. Γρηγοριάδη σχετικά με το de-gaying. Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στα δικά του βιβλία και σε άλλα έργα με gay θεματική ή χαρακτήρες της ελληνικής λογοτεχνίας. Διότι προφανώς όλοι γνωρίζουν ότι το μεγάλο ετεροφυλοφιλικό κοινό όχι μόνο δεν ενδιαφέρεται για μια ξεκάθαρα ομοφυλοφιλική τέχνη, αλλά προκλητικά κι εκδικητικά της γυρίζει την πλάτη.
Κι αν βιβλία σε μια μικρή γλώσσα δεν ρισκάρουν την εμπορικότητά τους με ένα gay εξώφυλλο ή ένα σαφές κείμενο στο οπισθόφυλλό τους, δεν αντιλαμβάνομαι γιατί θα πρέπει να περιμένουμε να το κάνει αυτό μια πανάκριβη κινηματογραφική παραγωγή.
Προσωπικά θεωρώ ότι η ταινία του Φορντ είναι εξαιρετικά gay και επιπλέον αποστομωτικά καλή. Το πρόβλημά της είναι ότι οι αλλαγές που επιχειρεί σε σχέση με το βιβλίο μπορεί να λειτουργούν επιτυχημένα, όμως σίγουρα το αποτέλεσμα δίνει μια αίσθηση μικρότερου βεληνεκούς. Αλλά κι αυτό με την προϋπόθεση ότι ο θεατής έχει διαβάσει το μυθιστόρημα του Ίσεργουντ.
Την ειρωνεία περί μόδιστρου που σκηνοθετεί την θεωρώ κυριολεκτικά αναξιοπρεπή.

Tripod είπε...

Julianne Moore oxi Demi Moore (eutuxos)

Tales from the other side of town είπε...

erva,
Καταλαβαίνω τί λες, όμως η ταινία αυτή είναι πράγματι χαρακτηριστικό παράδειγμα γκέι ταινίας, η οποία όμως θέλει να παρουσιαστεί διαφορετικά.
Τα βιβλία του Θ. Γρηγοριάδη δεν θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν με τον ίδιο τρόπο. Στα πιο πολλά επιλέγει εξ αρχής να είναι υπενικτικός.
Με την ταινία δεν συμβαίνει το ίδιο.
Επιπλέον δεν κρίνεται αν είναι καλή ή κακή η ταινία. Ο γράφων έχει πρόθεση να κρίνει τον τρόπο παρουσίασης εκ των υστέρων από όσους την προωθούν.

Tripod,
παραδρομή...

erva_cidreira είπε...

όμως η ταινία αυτή είναι πράγματι χαρακτηριστικό παράδειγμα γκέι ταινίας, η οποία όμως θέλει να παρουσιαστεί διαφορετικά

Λάθος. Η ταινία είναι ένα ακόμη χειροπιαστό παράδειγμα γκέι ταινίας που εξαναγκάζεται να παρουσιαστεί διαφορετικά.
Κι ας μην ξεχνάμε ακόμη ότι, με δεδομένη την ομοφυλοφοβία της ετεροφυλοφιλικής πλειονότητας, ίσως αυτός να είναι ο μόνος τρόπος για να της δοθεί η ευκαιρία να συναντήσει το φυσικό της κοινό στις μικρές επαρχιακές πόλεις ή τις χώρες της περιφέρειας.
Απορώ που ο έμπειρος Θ. Γρηγοριάδης όλα αυτά επιλέγει να τα αγνοεί.

Tales from the other side of town είπε...

Ήταν και εξακολουθεί να είναι θέμα σε όλες τις μορφές τέχνης, η δυσκολία στην ομοφυλοφιλική έκφραση, ειδικά όταν ο καλλιτέχνης θέλει να επικοινωνήσει την δουλειά του στο μεγάλο, στο ευρύ κοινό. Αυτό είναι αναμφίβολο - φαντάζομαι κανείς δεν το αγνοεί.

Όμως μή μου πείς ότι πολλές φορές δεν σε ενοχλεί το γεγονός ό,τι χαρακτηριστικά παραδείγματα γκέι έκφρασης παρουσιάζονται εντελώς διαφορετικά για να μπορέσουν τελικά να βρουν ένα μεγαλύτερο κοινό εμπορικά. Και εδώ μιλάμε για τον Ίσεργουντ, που έζησε μια ανοικτή ζωή.

Καταλαβαίνω αυτά που λες και τα συναισθάνομαι, όμως πρέπει ν' αφήνονται ανοικτά χαραμάδες και παράθυρα για να μπορέσει πράγματι η ομοφυλοφιλική έκφραση στην τέχνη στο μέλλον να βρίσκει πιο εύκολα το "φυσικό" της κοινό ή και να διαμορφώνει το κοινό της.

erva_cidreira είπε...

Πάντως υπεύθυνος για την παρουσίαση της ταινίας δεν είναι ο Φορντ.
Αυτός έκανε, και με το παραπάνω, αυτό που έπρεπε.

Άλλωστε, μην πάμε πιο μακριά, οι εκδόσεις Αλεξάνδρεια παρουσιάζουν το βιβλίο ως εξής:
Στο έργο αυτό της ωριμότητάς του, ο Isherwood (συγγραφέας παλιότερα του μυθιστορήματος που έδωσε τη θεατρική και κινηματογραφική επιτυχία Καμπαρέ) δείχνει τη ζωή στην πιο απτή, απροκάλυπτη και καθημερινή της όψη. Περιγράφοντας μια ημέρα από τη ζωή του ήρωά του, μιλάει γι' αυτή την αναπόσπαστη πτυχή της ανθρώπινης ύπαρξης: τη μοναξιά.
Είναι η μοναξιά του Ευρωπαίου που, έχοντας διαλέξει να ζει στην Καλιφόρνια, παύει να ανήκει στον παλιό κόσμο χωρίς ωστόσο να ενδίδει στον νέο, η μοναξιά του άγρυπνου πνευματικού ανθρώπου μπρος στα εφησυχασμένα πλήθη των φοιτητών του, η μοναξιά του μεσήλικα που έχει επίγνωση πια της ανθρώπινης μοίρας. Είναι, τέλος, η μοναξιά του διαφορετικού, που έχασε το σύντροφό του στη ζωή, και ρίχνει το διεισδυτικό αυτοσαρκαστικό αλλά και ήπιο βλέμμα του στην καρδιά των πραγμάτων.


Από το 1993 διαμαρτυρήθηκε κανείς; Μήπως επειδή οι εκδότες δεν είναι "μόδιστροι";

SK είπε...

Απ΄ό,τι κατάλαβα από τις πολυάριθμες συνεντεύξεις του, ο Ford εννοούσε πως θα προτιμούσε να ειδωθεί το φιλμ σαν μια ερωτική ιστορία, που τυχαίνει, ασφαλώς, να έχει γκέι πρόσωπα.
Δεν ξέρω αν εμπορικές ανησυχίες έπαιξαν ρόλο για τη στάση του αυτή, αλλά αν τον παρακολουθείτε στις συνεντεύξεις που δίνει εδώ και καιρό, η γραμμή που με σταθερότητα ακολουθεί είναι ότι ναι, είμαι γκέι, αλλά αυτό είναι όπως το χρώμα των ματιών μου - τελείως φυσιολογικό. "Μη με κατηγοριοποιείτε μόνον με αυτό το χαρακτηριστικό", το να είσαι γκέι είναι πλέον ένα non-event.
Νομίζω πολλοί γκέι ακολουθούν αυτή τη γραμμή πλέον, και νομίζω δεν κάνουν κι άσχημα. Από αυτή την άποψη λοιπόν είναι συνεπής για το αν η ταινία είναι γκέι ή μη: Στο κάτω κάτω δεν αναφερόμαστε σε παρόμοιες ιστορίες με άντρες και γυναίκες ως "στρέιτ ρομαντική ιστορία", αλλά απλώς ως "ρομαντική ιστορία".

Ασφαλώς το πώς διαφημίστηκε η ταινία έχει να κάνει με την εμπορικότητα που επιδιώκει ο παραγωγός ή ο διανομέας (η εταιρία Weinstein στην προκείμενη περίπτωση). Στο κάτω κάτω ένας επιχειρηματίας προσπαθεί να μεγιστοποιήσει την απόδοση της επένδυσής του, δεν είναι μεμπτό αυτό. Αν νόμιζε ότι βάζοντας κρεμμύδια στην αφίσα θα ανέβαζε τα εισητήρια, θα έβαζε κρεμμύδια.
Ο Ford πάντως, σε όσο είχε λόγο, περιόρισε την απόπειρα να παρουσιαστεί το φιλμ σαν ρομάντσο Colin Firth-Julianne Moore, και άλλαξε το αρχικό διαφημιστικό πόστερ (από συνέντευξη της Moore).

gay super hero είπε...

Το "μόδιστρος" πάλι καλό είναι. Παρακάτω τον αποκαλεί και "ράφτη".

Πότε θα καταλάβουν ορισμένοι ότι ένας μεγάλος σχεδιαστής δεν είναι λιγότερο καλλιτέχνης από έναν αρχιτέκτονα, ένα συγγραφέα ή ένα μουσικό;

Tales from the other side of town είπε...

@Προς όλους:
Λόγω υποχρεώσεών μου άργησα να δημοσιεύσω τα σχόλιά σας - δεν μπορούσα να έχω πρόσβαση και ζητώ συγγνώμη.

----

erva,
Νομίζω ότι όλοι καταλαβαίνουμε πως είναι εντελώς διαφορετικό μέσο το βιβλίο από τον κινηματογράφο, απ' όλες τις απόψεις. Και από άποψης αριθμών και από άποψης μέσου αυτού καθ' αυτού (είναι άλλη η δύναμη του λόγου, άλλη της εικόνας). Και είναι εντελώς διαφορετικός ο τρόπος επικοινωνίας ενός βιβλίου, από μιας ταινίας, στο λέω και από πείρα.
Πέρα απ' αυτά, πολλές φορές θα έχεις δεί πολύ σκληρές κριτικές στον Τύπο σε βιβλία, δεν είναι κάτι πρωτόγνωρο - θυμάμαι επί παραδείγματι κριτική στον "Άχρηστο Δημήτρη" του Γ. Συμπάρδη, γιατί κατά τον κριτικό, ο συγγραφέας ήταν πολύ 'άτολμος' και δεν υποστήριξε επαρκώς την (σεξουαλική προφανώς) ταυτότητα του ήρωά του για να μας πείσει για την 'φιλία' του.

----

SK,
Σ' ευχαριστώ για τις χρήσιμες πληροφορίες.

----

gsh,
Προφανώς ένας μεγάλος σχεδιαστής είναι καλλιτέχνης, κανείς δεν το αμφισβητεί αυτό. Μπορώ να αναγνωρίσω την υπερβολή του Γρηγοριάδη για να αναδείξει αυτό που θέλει να πεί.

Tales from the other side of town είπε...

@επίσης προς όλους,

Ξαναλέω ό,τι αναγνωρίζω και συναισθάνομαι τις δυσκολίες της ομοφυλοφιλικής έκφρασης σε όλες τις μορφές τέχνης.

Προσδοκώ όμως σε μια εποχή, που τα βιβλιοπωλεία δεν θα ντρέπονται να βάλουν στην βιτρίνα τους ένα βιβλίο που στο εξώφυλλό του έχει έναν ερωτικό γκέι πίνακα ή φωτογραφία.
Σε μια εποχή που τα βιβλιοπωλεία δεν θα απορρίπτουν βιβλία γιατί έχουν διαφημιστεί ότι έχουν γκέι περιεχόμενο.
Σε μια εποχή που, τουλάχιστον τα κεντρικά βιβλιοπωλεία, θα έχουν γκέι στάντς που θα 'φυσάνε'.
Σε μια εποχή που ο/η αρθρογράφος δεν θα γράφει κείμενα για τον Λαπαθιώτη, χωρίς να αναφέρει ότι ήταν ομοφυλόφιλος.
Σε μια εποχή που ο/η μεταφραστής, δεν θα διαστρεβλώνει το ποίημα που μεταφράζει αποδίδοντάς του ετεροφυλοφιλική εκδοχή, ενώ είναι φανερό ότι πρόκειται για ομοφυλοφιλική έκφραση.
Σε μια εποχή που δεν θα ντρέπεται κανείς να μιλήσει για την ομοφυλοφιλική έκφραση του Ρίτσου στην ποίησή του.
Σε μια εποχή που ο σχολιαστής δεν θα παρουσιάζει ένα κατ' εξοχήν παράδειγμα γκέι λογοτεχνίας, όπως "Η γραμμή της ομορφιάς", και θα μας λέει ότι δεν μπορεί να χαρακτηριστεί γκέι λογοτεχνία, γιατί τότε ο "Μόμπυ Ντικ", θα έπρεπε να χαρακτηριστεί "θαλασσινή λογοτεχνία" (sic).
Σε μια εποχή που απενεχοποιημένα μία ταινία θα διαφημίζεται γι' αυτό που είναι και όχι για κάτι άλλο.
Θα μπορούσα να συνεχίσω επί μακρόν δίνοντας παραδείγματα απ' όλες τις μορφές τέχνης.
Σε μια εποχή με λιγότερους "εξαναγκασμούς", τέλος πάντων.

Έχω την αίσθηση ό,τι όλοι μας συμμεριζόμασε αυτές τις σκέψεις, πέρα από υπερβολές που μπορεί να ειπωθούν.

xomeritis είπε...

Πολύ βοηθητικά τα σχόλια του SK. Μια παρατήρηση μονο. Φυσικά και οι σχεδιαστές μόδας είναι καλλιτέχνες. Ο Γρηγοριάδης με το "θαραλέος ράφτης" πάιζει λίγο και με τη δυσκολία του "coming out" σε "κλειστά" επαγγέλματα, σύμφωνα με τη μέση straight προκατάληψη. Για τον Ford εύκολα είναι non-event το γεγονός ότι είναι gay (ειδικά στις ΗΠΑ). Για μένα, τον Πολυτεχνίτη, στην Ελλάδα, έξυναν το κεφάλι τους με απορία straight γνωστοί από το γεγονός ότι η μόδα με άφηνε τόσο αδιάφορο όσο και το ποδόσφαιρο.

Tales from the other side of town είπε...

"Για μένα, τον Πολυτεχνίτη, στην Ελλάδα, έξυναν το κεφάλι τους με απορία straight γνωστοί από το γεγονός ότι η μόδα με άφηνε τόσο αδιάφορο όσο και το ποδόσφαιρο."

Και για μένα τον μαθηματικό, το ίδιο.

stassa είπε...

Σ' αυτό όμως δε φταίνε μόνο οι στρέητ. Εδώ πριν λίγο καιρό έμαθα οτι αν δεν είσαι γκέυ δεν μπορεί να σ' αρέσει η κλασσική μουσική, ούτε ο Ντα Βίντσι, γιατί θέλει γκέυ αισθητική για να καταλάβεις την τέχνη.

Ε, άμα είσαι γκέυ επειδή είσαι ευαίσθητος, δεν μπορεί να είσαι γκέυ και να μη σ' αρέσει η μόδα, έτσι; Τα στερεότυπα πάνε πακέτο, δεν είναι διαλέγεις και παίρνεις...

Tales from the other side of town είπε...

Πριν λίγες μέρες συναντιέμαι με έναν φίλο ο οποίος δεν έχει καμμία σχέση με αυτό που λέμε "gay politics", να κρατά το Advocate.
Με ενδιαφέρον τον ρωτώ "Διαβάζεις Advocate;" - "μα έχει τον Tom Ford", μου απαντά.
Ας είναι σκέφτηκα, χαμογελώντας.

xomeritis είπε...

Ήθελα να αφήσω κι άλλο σχόλιο, μέρες τώρα. Tales η ταινία είναι πολύ καλή, καμμία σχέση με de-gaying. Την είδα δύο φορές.

Tales from the other side of town είπε...

Η ταινία φυσικά έχει ενδιαφέρον. Το σχόλιο όμως του Θόδωρου δεν ήταν για την ταινία πιο πολύ, ήταν για τον τρόπο παρουσίασής της προς τα έξω, κυρίως.

Επίσης, ένα θέμα είναι τί περιμένει να δεί κανείς σε μία τανία. Για παράδειγμα το πρόσφατο Μιλκ, στα σίγουρα ήταν μία πολύ καλή ταινία. Για τα προσωπικά μου γούστα όμως το The Times of Harvey Milk της δεκαετίας του '80 είχε να μου δώσει πιο πολλά. Αυτήν την έχω δεί αρκετές φορές σε πολλές ευκαιρίες. Το πρόσφατο Μιλκ, ok το είδα καλό ήταν, δεν νομίζω όμως να επιδιώξω να το ξαναδώ. Δεν ξέρω αν με καταλαβαίνεις τί εννοώ. Αλλά αυτά ούτως ή άλλως είναι υποκειμενικά.