Τετάρτη 14 Απριλίου 2010

ΕΝΑ ΛΕΣΒΙΑΚΟ ΔΙΗΓΗΜΑ ΤΟΥ 1913: "ΟΤΑΝ ΣΚΑΝΕ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ", του ΔΗΜΟΣΘΕΝΗ ΒΟΥΤΥΡΑ.


ΟΤΑΝ ΣΚΑΝΕ ΤΑ ΛΟΥΛΟΥΔΙΑ...
Δημοσθένης Βουτυράς.

Πρόλογος: Χριστίνα Ντουνιά.
Επίλογος: Βάσιας Τοσκόπουλος.

Εκδόσεις Πολύχρωμος Πλανήτης.


Αντιγράφω την παρουσίαση του βιβλίου από την ιστοσελίδα της Αυγής.
Μια φρέσκια ματιά... σχεδόν εκατό χρόνων
Κρημνιώτη Π.
Ημερομηνία δημοσίευσης: 13/04/2010

Όταν το 1921 δημοσιεύεται το μικρό διήγημα "Όταν σκάνε τα λουλούδια..." στη συλλογή "Τριανταδυό διηγήματα" (εκδ. Χ. Γανιάρη) αφού είχε προηγηθεί η δημοσίευσή του στο περιοδικό "Γράμματα" της Αλεξάνδρειας (1913), ο Δημοσθένης Βουτυράς είναι ήδη γνωστός τόσο στο αναγνωστικό κοινό όσο και στους κύκλους των διανοουμένων της εποχής. Ο ήρωας του, ο κακάσχημος Λούμας, ενταγμένος κι αυτός στον γνώριμο καμβά των περιθωριακών χαρακτήρων του Βουτυρά, ακολουθώντας το ηδονοβλεπτικό του πάθος, οδηγείται σ' έναν κήπο να παρακολουθεί την ερωτική περίπτυξη δυο νεαρών γυναικών. Η αφοπλιστική λιτότητα και η δύναμη του ρεαλισμού του Βουτυρά αναδεικνύουν το μεγαλείο της περιγραφικής του δεινότητας η οποία έχει ήδη επαινεθεί από την κριτική της εποχής. Ωστόσο η ερωτική σκηνή ανάμεσα στις δύο γυναίκες κάθε άλλο παρά εναρμονίζεται με τα ειωθότα της εποχής. Σύμφωνα τόσο με τη Χριστίνα Ντουνιά που υπογράφει την εισαγωγή της έκδοσης, όσο και με τον Βάσια Τσοκόπουλο, επιμελητή των Απάντων του διηγηματογράφου, που υπογράφει τον επίλογο, με το συγκεκριμένο διήγημα ο συγγραφέας δίνει "την πρώτη άμεση, γυμνή, όσο και αφοπλιστική σκηνή λεσβιακού ερωτισμού στη νεοελληνική λογοτεχνία".

Η συγκεκριμένη έκδοση αναδεικνύει αυτή την παράμετρο, ιδίως μέσα από την εισαγωγή της Χριστίνας Ντουνιά η οποία πληροφορεί επαρκώς για τα νεωτερικά στοιχεία που υιοθετούν τα Αλεξανδρινά "Γράμματα" με κυριότερο "την υποστήριξη της ελεύθερης έκφρασης της ερωτικής επιθυμίας". Πέραν όμως αυτής της παραμέτρου και της φιλολογικής της αξίας, για τον αναγνώστη και τούτο το διήγημα αποκαλύπτει το μέγεθος ενός δημιουργού που η παρατεταμένη, και από αρκετούς μελετητές του επαρκώς τεκμηριωμένη, απομάκρυνσή του από το λογοτεχνικό προσκήνιο δεν στάθηκε ικανή να μειώσει τη διηγηματογραφική του αξία και σημασία της στη λογοτεχνία μας. Αρκεί να σταθεί κανείς στον τρόπο με τον οποίο στο συγκεκριμένο διήγημα ο Βουτυράς αντιπαραβάλει τα δεδομένα του. Την ανοιξιάτικη ομορφιά της φύσης με την ανείπωτη ασκήμια του Λούμα, τη δροσιά και την υγεία που αποπνέουν τα δυο νεαρά κορίτσια, παρότι η πράξη τους αντίκειται στην καθεστηκυία της εποχής, απέναντι στη νοσηρότητα του ήρωά του. Έτσι λοιπόν το "Όταν σκάνε τα λουλούδια..." πέραν όλων των άλλων παραμένει ένα ακόμα επαρκές τεκμήριο της τέχνης του Βουτυρά που αν και έγραψε μέχρι τα μέσα του 20ού αιώνα φανερώνεται με απαράμιλλη φρεσκάδα στον 21ό αιώνα.
(Εκδ. Πολύχρωμος Πλανήτης, σελ. 40, τιμή: 6 ευρώ).
- Δείτε επίσης την παρουσίαση του βιβλίου στην ιστοσελίδα του Πολύχρωμου Πλανήτη.

- Επίσης μπορείτε να διαβάσετε σχετικό άρθρο του Βάσια Τσοκόπουλου με τίτλο:
Γιατί μας ενδιαφέρει το έργο του Βουτυρά σήμερα;

------
Σαπφώ, Κέλομαί σε Γογγύλα.
Μελοποίηση του Μάνου Χατζιδάκι,
τραγουδά η Φλέρυ Νταντωνάκη - από τον "Μεγάλο Ερωτικό".



------
Απόσπασμα του βιβλίου, από την Gay Βιβλιογραφία στα Ελληνικά:
-Μα τι έχεις; Έκανε η μία ξανθούλα άσπρη σαν κρίνος, με μαύρα μάτια, στην άλλη, μια ρωμαλαία κόρη με κόκκινα μάγουλα και καστανά θερμά μάτια.
Αυτή, χωρίς ν’ απαντήσει, τίποτε να πει, την έσφιξε περισσότερο στο στήθος της και με μανία, με δίψα ζήτησε τα χείλια της.
-Δεν μπορώ!... εστέναξε στη φίλη της, που έκανε να φύγει. Άφησέ με!...
Εκείνη παραιτήθηκε, ή οι πνοές των λουλουδιών όλο πάθος την έσφιξαν, την παρέλυσαν, την έκαναν κάτι να επιθυμεί, κι αυτό το κάτι ξέσπασε σ’ ένα φίλημα, φίλημα μακρύ, ηδονικό, ένα ρούφηγμα μανιακό της ηδονής που σαλεύει, θαμπώνει το νου, τα μάτια και κάνει τον άνθρωπο να ζει σβηστά, σβηστά κι όμοιος με τις μεθυσμένες των δέντρων πνοές.

Δεν υπάρχουν σχόλια: