Πέμπτη 2 Δεκεμβρίου 2010

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ ΤΟΥ Ο.Α.Ε.Ε. ΓΙΑ ΤΑ ΥΙΟΘΕΤΗΜΕΝΑ ΤΕΚΝΑ, ΤΟΝ ΓΑΜΟ ΟΜΟΦΥΛΩΝ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ.

Αντιγράφω από εδώ.
Εγκύκλιος Ο.Α.Ε.Ε. Αρ. 98/26.11.2010
Διευκρινίσεις αρθρ. 23 Π.Δ. 258/05 σχετικά με σύνταξη επιζώντων
Αθήνα, 26 / 11 / 2010
Αρ. πρωτ. ΔΙ.Π.ΣΥΝ./Φ1/ 18 /113180
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΑΡΟΧΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ : ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ

ΤΑΧ. Δ/ΝΣΗ : ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 5
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ : Ε. ΤΣΑΛΙΓΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΗΛ. : 210 5274386
FAX : 210 5220504
ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ Αρ. 98
ΘΕΜΑ: Διευκρινίσεις αρθρ. 23 Π.Δ. 258/05 σχετικά με σύνταξη επιζώντων
Με γνωμοδοτήσεις της Διεύθυνσης Νομικών Υπηρεσιών του ΟΑΕΕ καθώς και του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, παρέχονται διευκρινίσεις για τον προσδιορισμό ή μη ως μελών οικογενείας, στα πλαίσια της κοινωνικής ασφάλισης, των παρακάτω προσώπων:
Α) Υιοθετημένα τέκνα
Β) Ομόφυλοι σύζυγοι
Γ) Σύντροφοι με σύμφωνο συμβίωσης

Κατ επέκταση, παρέχονται διευκρινήσεις για το κατά πόσο, τα πρόσωπα αυτά αντλούν δικαίωμα συνταξιοδοτικών παροχών σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του Οργανισμού, εφόσον βέβαια πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις αρθρ. 23 Π.Δ. 258/05 περί σύνταξης επιζώντων.
Με την παρούσα εγκύκλιο γνωστοποιούμε το περιεχόμενο των παραπάνω γνωμοδοτήσεων, για την εφαρμογή τους σε κάθε ομοειδή περίπτωση.
ΥΙΟΘΕΣΙΑ ΤΕΚΝΟΥ
Με τις διατάξεις αρθρ. 23 Π.Δ. 258/05, το υιοθετημένο τέκνο δικαιούται σύνταξη λόγω θανάτου του ασφαλισμένου ή συνταξιούχου θετού γονέα, με τους ίδιους όρους που διέπουν και τη συνταξιοδότηση των φυσικών τέκνων, εφόσον η υιοθεσία έλαβε χώρα ένα τουλάχιστον έτος προ του θανάτου ή της χορήγησης της σύνταξης στο θετό γονέα.
Επειδή από τη συγκεκριμένη διάταξη δεν προκύπτει ρητά εάν για το υιοθετημένο τέκνο απορρέει συνταξιοδοτική παροχή από τον θάνατο του φυσικού γονέα καθώς και εάν σύνταξη η οποία χορηγείται ήδη σε ορφανό τέκνο, διακόπτεται εφόσον αυτό υιοθετηθεί στη συνέχεια από θετό γονέα, με ερώτημά μας στη Διεύθυνση Νομικής Υπηρεσίας του Οργανισμού ζητήσαμε διευκρινήσεις.
Η Νομική Υπηρεσία με την από 11/10/2010 γνωμοδότησή της μας γνωρίζει ότι:
"σύμφωνα με το άρθρο 1561 Αστικού Κώδικα, με την υιοθεσία διακόπτεται κάθε δεσμός του ανηλίκου με τη φυσική του οικογένεια, με εξαίρεση τις ρυθμίσεις περί κωλυμάτων γάμου των αρθρ. 1356 & 1357 και ο ανήλικος εντάσσεται πλήρως στην οικογένεια του θετού γονέα του" ενώ,
"σύμφωνα με το άρθρο 1584 Α.Κ. που αφορά την υιοθεσία ενηλίκου, από την τέλεση της υιοθεσίας το θετό τέκνο και οι κατιόντες του που γεννήθηκαν μετά την υιοθεσία έχουν θέση κοινού τέκνου και κοινών κατιόντων και των δύο συζύγων. Ο δεσμός του θετού τέκνου με τον άλλο φυσικό γονέα και τους συγγενείς του διατηρείται".
Και καταλήγει η Γνωμοδότηση, "κατόπιν των ανωτέρω φρονώ ότι στην περίπτωση τέκνου που συνταξιοδοτείται ήδη από τον ΟΑΕΕ λόγω θανάτου του γονέα του, και εφόσον βέβαια εξακολουθούν να συντρέχουν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησής του, τότε, αν πρόκειται για υιοθεσία ενηλίκου, διατηρείται το συνταξιοδοτικό του δικαίωμα, ενώ αν πρόκειται για υιοθεσία ανηλίκου δεν διατηρείται το δικαίωμα αυτό".
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι:
Τέκνο το οποίο υιοθετήθηκε πριν τη συμπλήρωση του 18ου έτους , δεν ανήκει στα μέλη της οικογενείας τα δυνάμενα να συνταξιοδοτηθούν μετά τον θάνατο του φυσικού γονέα, ακόμα κι αν ο θάνατος επέλθει μετά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας.
Τέκνο που υιοθετήθηκε μετά τη συμπλήρωση του 18ου έτους, θα λάβει σύνταξη από τον Οργανισμό ( λόγω σπουδών ή αναπηρίας ) ύστερα από τον θάνατο του φυσικού γονέα. Σύνταξη η οποία έχει ήδη χορηγηθεί σε ανήλικο τέκνο λόγω θανάτου του γονέα του, διακόπτεται οριστικά σε περίπτωση που το τέκνο υιοθετηθεί πριν την ενηλικίωσή του, ενώ δεν διακόπτεται εάν η υιοθεσία συμβεί μετά την ενηλικίωση.
ΓΑΜΟΣ ΟΜΟΦΥΛΩΝ ΑΤΟΜΩΝ
Με τις διατάξεις αρθρ. 23 παρ. 1 Π.Δ. 258/05, καθορίζεται ότι μετά τον θάνατο ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του Οργανισμού, σύνταξη δικαιούται "ο επιζών των συζύγων".
Με αφορμή αίτημα που υποβλήθηκε σε Περιφερειακή Διεύθυνση του Οργανισμού για απονομή σύνταξης λόγω θανάτου ασφαλισμένου, ο οποίος είχε έλθει σε γάμο με άτομο του ιδίου φύλου, η Νομική Υπηρεσία του ΟΑΕΕ με την αρ. 6566/107986/10-11-2010 Γνωμοδότηση μας γνωρίζει για το θέμα τα εξής:
"Από τις ισχύουσες διατάξεις του Αστικού Κώδικα περί οικογενειακού δικαίου δεν προβλέπεται γάμος μεταξύ ομοφύλων και σε περίπτωση τέλεσής του θεωρείται ανυπόστατος.
Επομένως η επίκληση τέτοιου γάμου δεν παράγει οποιαδήποτε έννομη συνέπεια και δεν δημιουργεί δικαιώματα των ενδιαφερομένων από οποιαδήποτε αιτία, όλα δε τα παραπάνω αφορούν έλληνες ιθαγενείς.
Για τους αλλοδαπούς η οποιαδήποτε απόφαση αναγνώρισης τέτοιου γάμου παράγει έννομες συνέπειες μόνο εφόσον αναγνωρισθεί και από τα Ελληνικά Δικαστήρια σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδ. Πολ. Δικονομίας".
Από τα παραπάνω συνάγεται ότι κατά την εξέταση ομοειδούς περίπτωσης, εφόσον και τα δύο ομόφυλα πρόσωπα τα οποία έχουν έρθει σε γάμο ή το ένα από τα δύο έχει την ελληνική ιθαγένεια, το συνταξιοδοτικό αίτημα απορρίπτεται, καθώς ο γάμος θεωρείται ανυπόστατος.
Εάν πρόκειται όμως για πρόσωπα μη έχοντα την ελληνική ιθαγένεια, θα πρέπει να ζητείται απόφαση των Ελληνικών Δικαστηρίων περί αναγνώρισης του γάμου, προκειμένου να προβούμε σε απονομή σύνταξης, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις αρθρ. 23 Π.Δ. 258/05 ( διάρκεια γάμου κλπ ).
ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ
Με τις διατάξεις Ν. 3719/2008 αρθρ. 1-13, καθιερώνεται για πρώτη φορά στην ελληνική πραγματικότητα, το "σύμφωνο συμβίωσης" ως η συμφωνία δύο ενηλίκων ετερόφυλων προσώπων με την οποία οργανώνουν τη συμβίωσή τους και η οποία καταρτίζεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο.
Ως προς την εφαρμογή των συνταξιοδοτικών διατάξεων στο πλαίσιο της κοινωνικής ασφάλισης, η Διεύθυνση Κύριας Ασφάλισης Αυτοαπασχολούμενων του Υπουργείου Εργασίας & Κοιν. Ασφάλισης, με το αρ. Φ10035/26913/1421/15-10-2010 έγγραφό της, μας κοινοποιεί την αρ. 258/ 2010 Γνωμοδότηση του ΣΤ΄ Τμήματος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, η οποία έγινε αποδεκτή από τον αρμόδιο Υφυπουργό, σύμφωνα με την οποία "εφόσον στους βάσει συμφώνου συμβιούντες συντρόφους δεν είναι δυνατή η αναλογική εφαρμογή των περί γάμου διατάξεων, έπεται ότι δεν είναι δυνατή και η επέκταση σε αυτούς της ασφαλιστικής νομοθεσίας, καθόσον με τον τρόπο αυτόν προσβάλλεται η ελεύθερη βούλησή τους να μην υπαχθούν στο νομικό καθεστώς του γάμου".
Περαιτέρω, στην ίδια Γνωμοδότηση ορίζεται ότι "τα πρόσωπα που συνάπτουν σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης, δεν εμπίπτουν στα μέλη της κατ’ άρθρο 33 α.ν. 1846/1951 οικογενείας".
Επομένως, σε περίπτωση θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου του Οργανισμού, ο οποίος είχε συνάψει "σύμφωνο συμβίωσης" βάσει Ν. 3719/2008, κανένα συνταξιοδοτικό δικαίωμα δεν απορρέει για τον επιζώντα σύντροφο.
Αναλογικά συμπεραίνουμε ότι χήρος ή χήρα που λαμβάνει από τον ΟΑΕΕ σύνταξη λόγω θανάτου, διατηρεί το συνταξιοδοτικό δικαίωμα στην περίπτωση που συνάψει σύμφωνο συμβίωσης, δεδομένου ότι η συνταξιοδότηση διακόπτεται σε περίπτωση τέλεσης γάμου και το σύμφωνο δεν εξομοιώνεται με γάμο, ως προς την κοινωνική ασφάλιση, σύμφωνα με τα παραπάνω.
Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
ΓΕΡ. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤ/ΝΗ ΤΜ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ
Ι. ΜΑΡΙΑ
.

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Η εγκύκλιος αυτή φανερώνει την αντισυνταγματική διάκριση σε βάρος των ζευγαριών του ιδίου φύλου με την άρνηση αναγνώρισης δικαιώματος γάμου, αλλά και ότι το σύμφωνο συμβίωσης είναι ανεπαρκέστατο.
Από τον επόμενο μήνα που θα αρχίσει (επιτέλους) να συζητείται, σύμφωνα με τον Υπ. Δικαιοσύνης, το θέμα την νομικής αναγνώρισης των ομόφυλων ζευγαριών, να χρησιμοποιήσουμε αυτή την εγκύκλιο για να ασκήσουμε πίεση ζητώντας ισότητα στον γάμο.

ασωτος γιος είπε...

ΟΑΕΕ ειναι γενικα απαραδεκτος επειδη ειμαι κςει ασφαλισμενος οπως και ολα τα ταμεια γενικα
τι περιμενες απο την χωρα αυτη? κατι αλλο?
εδω πληρωνω 700 το μηνα και δεν υπαρχει σοβαρη περιθαλψη

Tales from the other side of town είπε...

Ανώνυμη/ε,

Με τα συμπεράσματα της πρώτης παραγράφου συμφωνώ, φυσικά.

Τώρα, ναι, θα μπορούσε να είναι χρήσιμη αυτή η εγκύκλιος ως μέσο/στοιχείο πίεσης για τον γάμο, όμως δεν βλέπω με ποιόν τρόπο. Σ' αυτή την κυβέρνηση, στο παρελθόν, έχουν πει με όλους τους δυνατούς τρόπους ότι το σύμφωνο δίχως υιοθεσία είναι η οροφή τους. Και επιπλέον, δεν υπάρχει κάποιο κόμμα της αντιπολίτευσης που να θέτει ευθέως το θέμα του γάμου, ώστε να υπήρχε και μία άλλη πολιτική πίεση. Καμμία. Στην Πορτογαλία που πρόσφατα πέρασε ο γάμος, υπήρχε η ενεργή πίεση της αριστεράς που είχε δύο φορές καταθέσει πιο πριν η ίδια νομοσχέδιο για τον γάμο. Δεν υπάρχει καμμία σαφώς εκπεφρασμένη θέση, πόσο μάλλον πολιτική πίεση στην Ελλάδα για τον γάμο.

Εύχομαι να κάνω λάθος.

Tales from the other side of town είπε...

Άσωτε, κι εγώ εκεί είμαι ασφαλισμένος, αλλά και το ΙΚΑ προ μηνών περίπου την ίδια εγκύκλιο είχε βγάλει, στηριζόμενο πάλι στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους.

Δυστυχώς, έχεις δίκιο. Κι εγώ δεν περιμένω πολλά πράγματα σ' αυτή τη χώρα...

gay super hero είπε...

@ tales

Δεν θέλω να κάνω το συνήγορο της κυβέρνησης, αλλά αυτή η εγκύκλιος αναφέρεται στο σύμφωνο του Χατζηγάκη (3719/2008) το οποίο ουσιαστικά αφορά μόνο περιουσιακές διευθετήσεις μεταξύ των συμβαλλόμενων και δεν αναφέρεται καθόλου σε φορολογικά και ασφαλιστικά ζητήματα.

Αντίθετα η πρόταση νόμου που έχει παρουσιάσει το ΠαΣοΚ για το σύμφωνο συμβίωσης αναφέρει σαφώς στο άρθρο 4.1α ότι "ισχύουν όλες οι σχετικές ρυθμίσεις της φορολογικής, εργατικής, κοινωνικοασφαλιστικής και συνταξιοδοτικής νομοθεσίας". Συμφωνώ ότι σε αντίθεση με την επέκταση του πολιτικού γάμου υπάρχουν εδώ πολλά περιθώρια γραφειοκρατικής κωλυσιεργείας γιατί πρέπει να εκδοθούν όλα τα διευκρινιστικά διατάγματα και εγκύκλιοι, αλλά πάντως η φιλοσοφία των δύο νομοσχεδίων είναι διαφορετική.

Επιπλέον το νομοσχέδιο του ΠαΣοΚ σε αντίθεση με το σύμφωνο Χατζηγάκη προβλέπει σαφώς ότι το σύμφωνο δεν μπορεί να λυθεί αυτοδικαίως σε περίπτωση που ένας από τους δύο παντρευτεί ένα τρίτο άτομο (άρθρο 6) - αντίθετα αναφέρει (άρθρο 3ζ) ότι "εμποδίζεται η σύναψη γάμου πριν λυθεί ή ακυρωθεί αμετάκλητο σύμφωνο συμβίωσης που είναι σε ισχύ". Θεωρω ότι είναι πολύ σημαντικό να κατοχυρώνεται με αυτό τον τρόπο η αξιοπρέπεια των συμβιούντων αλλά και η αυτοτέλεια του συμφώνου στο οικογενειακο δίκαιο έναντι του γάμου.

Το άρθρο 4.1β της πρότασης του ΠαΣοΚ αναφέρει και κάτι άλλο πολύ σημαντικό: "Αναφορικά με την γονική μέριμνα του τέκνου που γεννήθηκε κατά την διάρκεια του συμφώνου συμβίωσης ή μέσα σε 300 ημέρες από την λύση ή την αναγνώριση της ακυρότητας του η γονική μέριμνα ανήκει και στους δύο γονείς και ασκείται από κοινού". Καθώς δεν διευκρινίζεται το φύλο των συμβιούντων, αυτό το άρθρο θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως βάση για διεκδίκηδη από κοινού γονικής μέριμνας π.χ. για τα βιολογικά τέκνα λεσβίων μητέρων που έχουν συνάψει σύμφωνο.

Κατά την άποψή μου σε τρία πράγματα πρέπει να επικεντρωθούν όσοι έχουν επιλέγεί από την κυβέρνηση ως "θεσμικοί συνομιλητές" για το συγκεκριμένο ζήτημα:

1) Να καταργηθεί εντελώς το σύμφωνο Χατζηγάκη και να μην χρησιμοποιηθεί ως βάση για να γίνουν προσθαφαιρέσεις και "μπαλώματα"
2) Να καταργηθεί το άρθρο 5 του συμφώνου του ΠαΣοΚ που απαγορεύει την από κοινού υιοθεσία στα άτομα που συνάπτουν σύμφωνο
3) Να προστεθεί άρθρο που να προβλέπει ότι για τους τελούντες σύμφωνο συμβίωσης ισχύουν τα όσοα αναφέρει το άρθρο 33 του Ν2910/2001 περί "Άδειας παραμονής αλλοδαπού, συζύγου έλληνα πολίτη ή πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης"

Tales from the other side of town είπε...

gsh,

Ναί, προφανώς η εγκύκλιος και του Ο.Α.Ε.Ε. και η παλαιότερη του Ι.Κ.Α., στον νόμο Χατζηγάκη 3719/2008 αναφέρονται.

Συμφωνώ ότι το πνεύμα αυτού του νόμου, είναι διαφορετικό με την πρόταση του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αναμφίβολα, και κοντολογίς, συμφωνώ και με τα τρία σημεία που θέτεις στο τέλος.

Με υποψιάζει όμως το γεγονός ότι η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου, γίνεται δεκτή από Υφυπουργό του ΠΑ.ΣΟ.Κ. (15-10-2010 όπως λέει) που υποτίθεται ότι προτίθεται να να καταργήσει αυτόν τον νόμο και να φέρει προς ψήφιση το ν/σ που παρέπεμψες. Δεν αντιλέγω ότι ο Υφυπουργός θα έπρεπε να σεβαστεί το Ν.Σ. και να εφαρμόσει έναν νόμο που ας δεχτούμε ότι δεν συμφωνεί, πρέπει όμως να τον εφαρμόσει. Όμως δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο οι Υπουργοί να συνεισφέρουν ερμηνευτικά ή να κάνουν επιμέρους ρυθμίσεις σε νόμους που δεν συμφωνούν και θέλουν να αλλάξουν. Εδώ δεν χρησιμοποίησε μία εξουσία που είχε. Δεν ξέρω μπορεί και νά 'ναι λάθος η σκέψη μου. Η πράξη όμως θα δείξει...

Κατά τα άλλα συμφωνώ απόλυτα με αυτά που έγραψες.