«Γκέι μπάτσοι στην Ελλάδα; Γράψε πως δεν υπάρχουν!»

(Έψιλον, 28/9/08)

ΝΤΙΝΑ ΔΑΣΚΑΛΟΠΟΥΛΟΥ

Ούτε κι ο ίδιος γνώριζε την είδηση που του μετέφερα ζητώντας να σχολιάσει. Άκουγε στην αρχή εμβρόντητος και μετά χαμογελώντας πικρά. «Γκέι μπάτσοι στην Ελλάδα; Να γράψεις πως απλώς δεν υπάρχουν. Θυμάσαι τι έγινε πέρυσι με τον ταξίαρχο με το στρινγκ; Αλήθεια, ξέρεις τι απέγινε;»

Θυμάστε τον δυστυχή εκείνο ταξίαρχο; Ενάμιση χρόνο πριν ο Δημοσιογράφος (ένας είναι ο Δημοσιογράφος) είχε αποκαλύψει ότι έλληνας στρατιωτικός διαθέτει προφίλ σε ιντερνετικό κλαμπ γκέι γνωριμιών. Οι «αποκαλύψεις» του έπαιζαν για νύχτες ολόκληρες στα παράθυρα των βραδινών δελτίων και η μικροκομματική σπέκουλα τις αξιοποίησε δεόντως εντός και εκτός Βουλής.

Οπότε ο συνομιλητής μου -που επέλεξε να τον αποκαλούμε Φώτη και του οποίου όλα τα στοιχεία είναι στη διάθεσή μας- άκουγε εντυπωσιασμένος τα όσα του μετέφερα από την γείτονα -εξίσου συντηρητική, ομοίως νότια και αυστηρώς καθολική- Ιταλία. Εκεί όπου γκέι αστυνομικοί, λιμενικοί και στρατιωτικοί διαδηλώνουν στην Μπολόνια για να τους αναγνωριστεί και μέσα στα σώματα ασφαλείας το δικαίωμα να είναι διαφορετικοί και ίσοι. «Δεν υπάρχει περίπτωση να πει δημόσια αστυνομικός τέτοιο πράγμα στην Ελλάδα. Εδώ δεν το ομολογεί στην ίδια του τη μάνα, θα το πει στην υπηρεσία του;»

Το δίδαγμα από την περιπέτεια του ταξίαρχου είναι οδυνηρό: το Γενικό Επιτελείο Στρατού ξεκίνησε ένορκη διοικητική εξέταση, το δημοσίευμα εστάλη στον αρμόδιο στρατιωτικό εισαγγελέα για να εξακριβωθεί εάν υπάρχουν ποινικές ευθύνες, ενώ το θέμα έφεραν στη Βουλή 8 βουλευτές του ΠΑΣΟΚ. Οι βουλευτές όχι μόνο ανέφεραν το ονοματεπώνυμο του ταξίαρχου, αλλά έφτασαν στο σημείο να αναρωτιούνται -και να ρωτούν στα σοβαρά- «αν ο ίδιος είναι σε θέση να διαχειρίζεται ευαίσθητα καθήκοντα όπως η υποδιεύθυνση της Αεροπορίας Στρατού, η διερεύνηση του δυστυχήματος του Σινούκ και η αξιολόγηση προμηθειών οπλικών συστημάτων». Κι ενώ στην Ελλάδα οι γκέι καλούνται να διεκδικήσουν το αυτονόητο -ότι μπορούν δηλαδή να είναι και δάσκαλοι και παπάδες και αστυνομικοί- στην Αγγλία ο στρατός στρατολογεί στελέχη στα Gay Pride Festival και η περίφημη MI5 ζητάει γκέι ασφαλίτες!

Οπότε ο Φώτης είναι μπάτσος είναι και γκέι και «άρα καταδικασμένος να ζει για πάντα στο σκοτάδι», όπως λέει ο ίδιος. Αυτό ακριβώς το συναίσθημα -του φόβου και της ντροπής (για ποιό «έγκλημα» άραγε;)- αντιπαλεύουν οι καραμπινιέροι, οι λιμενικοί και οι στρατιωτικοί που διαδηλώνουν στην Μπολόνια (μια από τις παραδοσιακά πιο ανεκτικές, ανοιχτές και φιλικές προς τους γκέι πόλεις της Ευρώπης). Η "Ανοικτή Πόλη" είναι ένα υπό ίδρυση σωματείο που αριθμεί για την ώρα μόλις 200 μέλη σε όλη την Ιταλία, τελεί όμως υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Ομοφυλόφιλων Αστυνομικών. Η Ομοσπονδία έχει ήδη ανάλογα σωματεία στη Σουηδία, τη Νορβηγία, τη Γαλλία και την Ισπανία. Σκοπός της δράσης τους είναι όχι μόνο να αυξήσουν την ορατότητα των γκέι στα σώματα ασφαλείας, αλλά και να αλλάξουν συνολικά την εντύπωση γι' αυτόν τον -τελευταίο ίσως- προμαχώνα της μάτσο αρρενωπότητας.

«Μιλάμε για μια συνολικά διαφορετική αστυνομία, δίπλα και όχι απέναντι στον πολίτη. Οι κοινωνίες σήμερα είναι πολυσυλλεκτικές, πολυπολιτισμικές. Γι' αυτό είναι σημαντικό και η Αστυνομία τους να παρακολουθεί τις εξελίξεις, να ενσωματώσει και περισσότερες γυναίκες και γκέι και άτομα με ειδικές ανάγκες», τόνισαν στο τελευταίο πανευρωπαϊκό συνέδριό τους τον Ιούλιο στην Ισπανία.

Αυτά στην αλλοδαπή. Διότι στην ημεδαπή, την ίδια ώρα οι γκέι ετοιμάζουν κινητοποιήσεις έξω από δικαστήρια. Εκεί όπου η δικαιοσύνη καλείται -αυτεπαγγέλτως και διά χειρός Σανιδά- να βγάλει τα κάστανα από τη φωτιά. Ήταν έγκυροι οι γκέι γάμοι της Τήλου ή όχι; Σε αυτό το ευαίσθητο θέμα η πολιτεία σιωπά, οι δε πολιτικοί της επιμένουν να επαναλαμβάνουν μονότονα το ίδιο μάντρα «η κοινωνία δεν είναι έτοιμη». Βεβαίως ουδείς ρώτησε την κοινωνία και σίγουρα όχι εκείνο το κομμάτι της που δεν μπορεί να πάρει δάνειο μαζί με το σύντροφό του ή να συνοδεύεται στο νοσοκομείο από τη συντρόφισσά του.

Αυτά θα κριθούν τις αμέσως επόμενες ημέρες και σίγουρα θα μονοπωλήσουν πάλι τα τηλεοπτικά παράθυρα. Τώρα όμως βρίσκομαι έξω από το γραφείο του προέδρου της Ομοσπονδίας Αστυνομικών. Κρατάω στα χέρια μου διάφορα έγγραφα και προσπαθώ να καταλήξω στο ποιός από τους δυο πάκους χαρτιών περιγράφει καλύτερα την αλήθεια. Ο ένας πάκος είναι απάντηση του υπουργού Δημόσιας Τάξης σε ερώτηση για την αστυνομική βία. Λέει λοιπόν ο υπουργός: «Για το θέμα του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη συμπεριφορά των αστυνομικών κατά την αστυνομική δράση, έχει εκδοθεί σειρά εγκυκλίων διαταγών και εγχειριδίων: διαταγή για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά την αστυνομική δράση, διαταγή για την αντιμετώπιση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, της μισαλλοδοξίας και της μη ανεκτικότητας». Διαταγή για το ένα, διαταγή για το άλλο. Το Αρχηγείο διατάσσει και το θέμα έχει λυθεί...

Στο άλλο μου χέρι κρατάω μια μελέτη του 2004 που χρηματοδοτήθηκε από την Ε.Ε. και διεξήχθη με τη συνδρομή της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Αστυνομικών. Η έρευνα είχε τότε παρουσιαστεί σε συνέδριο στην Κέρκυρα. Στις εφημερίδες πέρασε περισσότερο για τον σάλο που είχε ξεσηκώσει, αφού ο τοπικός δεξιός βουλευτής δεν μπορούσε καν να αποδεχθεί το αυτονόητο: υπάρχουν γκέι στην ελληνική αστυνομία. Στα ερωτηματολόγια απάντησαν 306 αστυνομικοί (241 άντρες και 65 γυναίκες). Μόνο τρεις (1%) αυτοπροσδιορίστηκαν στην κατηγορία λεσβίες, ομοφυλόφιλοι, αμφιφυλόφιλοι.

Η συντριπτική πλειοψηφία των αστυνομικών που ρωτήθηκαν για το αν η αστυνομία πρέπει να αποκτήσει ένα περισσότερο ανοιχτό στην κοινωνία πρόσωπο θεωρεί ότι η πολυμορφία «θα αυξήσει τα προβλήματα αποδοτικότητας και επικοινωνίας μέσα στο σώμα, θα προκαλέσει αντιδράσεις από τους ετεροφυλόφιλους αστυνομικούς και θα επιτείνει τα φαινόμενα διαφθοράς». Οι αστυνομικοί πιστεύουν πως «οι ομοφυλόφιλοι προκαλούν προβλήματα, λόγω της απουσίας διαχωριστικής γραμμής μεταξύ της προσωπικής και της επαγγελματικής ζωής τους» (σ.σ.: τι εννοούν οι ποιητές;). Μαζί με τους γκέι, στον Καιάδα και οι γυναίκες: σημαντική μερίδα των αστυνομικών, ανάμεσά τους και συνδικαλιστές, είχε αρνητική γνώμη για τη θέση των γυναικών στην ΕΛ.ΑΣ. διότι «υστερούν σε σωματικές και ψυχικές δυνάμεις, οι οποίες απαιτούνται για την αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων». Οι ερωτώμενοι συμφώνησαν μόνο στην πρόσληψη Τσιγγάνων, ενώ μερικοί εναντιώθηκαν ξεκάθαρα στην ιδέα της πρόσληψης Αλβανών και ελλήνων μουσουλμάνων.

«Αμφιβάλλω πάρα πολύ εάν η πλειοψηφία των συναδέλφων θα ήθελε να κάνει περιπολία με κάποιον γκέι». Ο κύριος Φωτόπουλος είναι ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αστυνομικών. Συζητάμε μαζί του το θέμα της διαφορετικότητας και της εκπαίδευσης των αστυνομικών σε θέματα μειονοτήτων. «Σε πάρα πολλά ζητήματα οι νόμοι κάνουν διακρίσεις. Ας πούμε, για να γίνουν δεκτές οι γυναίκες, τους ζητούν τις ίδιες επιδόσεις στα αθλήματα που ζητούν και από τους άντρες. Αυτό είναι αδύνατον, ακόμα και στην Ολυμπιάδα τα όρια των επιδόσεων διαφέρουν κατά φύλο. Οι μετανάστες δεύτερης γενιάς δεν μπορούν να γίνουν αστυνομικοί - εμείς ζητάμε αυτό να αλλάξει ήδη από το 2005. Αν κάποιος έχει οποιαδήποτε μορφή αναπηρίας δεν γίνεται δεκτός στο Σώμα - κι αυτό ζητάμε να αλλάξει. Ούτε καν οι κοντοί άνθρωποι δεν γίνονται δεκτοί, λες και για να είσαι αστυνομικός πρέπει να είσαι πάνω από 1.70».

Ο κύριος Φωτόπουλος μου αναφέρει πρώτος τις κινητοποιήσεις των γκέι ιταλών συναδέλφων του, για να καταλήξει: «Δυστυχώς, στην Ελλάδα, όχι μόνο δεν υπάρχει κανείς που να δηλώνει ανοιχτά γκέι, αλλά και οι αστυνομικοί δεν εκπαιδεύονται καν σε ζητήματα διαφορετικότητας. Κι όμως, θα ήταν πολύ καλό και για την εικόνα της Αστυνομίας να είχαμε ανοιχτά γκέι συναδέλφους, αλλά και να συνεργαζόμασταν με τις γκέι οργανώσεις σε θέματα όπως η αστυνόμευση του Ζαππείου ή του Πεδίου του Άρεως. Όμως η ελληνική αστυνομία δεν μπορεί να είναι πιο μπροστά από την υπόλοιπη κοινωνία. Οι Έλληνες έχουν ακόμα ταμπού σε σχέση με την ομοφυλοφιλία. Ας υποθέσουμε ότι εμείς οι αστυνομικοί τα είχαμε ξεπεράσει και ήμαστε απολύτως εντάξει με τον γκέι συνάδελφο. Ο πολίτης που θα ερχόταν σε επαφή μαζί του θα τον σεβόταν; Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας. Ολόκληρη η κοινωνία μας είναι συντηρητική, ξέρει αλλά δεν παραδέχεται».

Τον συνδικαλιστή επιβεβαιώνει κι ένα πρόσφατο Ευρωβαρόμετρο: αλλόθρησκοι και ομοφυλόφιλοι δεν είναι η καλύτερη παρέα για τους Ελληνες. Οι συμπατριώτες μας αποφεύγουν τις φιλίες με άτομα άλλης θρησκείας ή εθνότητας, ομοφυλόφιλους και ανάπηρους. Και παρ' όλο που αναγνωρίζουν ότι οι ομοφυλόφιλοι αντιμετωπίζουν τις περισσότερες διακρίσεις, δεν επιθυμούν μεγαλύτερη αντιπροσώπευση μειονοτήτων στο Εθνικό Κοινοβούλιο.

Πίσω στο γκέι μπαρ ο φίλος μου ο Φώτης γελάει μέχρι δακρύων: «Είμαστε όλοι πάρα, μα πάρα πολύ ανεκτικοί μπροστά στο δημοσιογραφικό κασετόφωνο. Δεν είμαστε όμως οι ίδιοι όταν κάνουμε ντου στα πάρκα ή όταν κάποιος αιμόφυρτος άντρας έρεθι να καταγγείλει πως τον ξυλοκόπησε ο εραστής του». Κι εσύ πώς το ανέχεσαι αυτό, τον ρωτάω. Πώς αντέχεις όλα αυτά τα χοντρά αστεία για τις αδερφές, πώς ενσωματώνεσαι στον αντρώνα; Και γιατί να γίνεις μπάτσος, αδερφέ; «Γιατί είμαι από χωριό κι ο πατέρας μου δεν τα είχε... Γιατί στην αστυνομία έχω μια σίγουρη δουλειά και γιατί δεν μπορούμε να γίνουμε όλοι δημοσιογράφοι, ηθοποιοί και χορευτές».