Παρασκευή 16 Ιανουαρίου 2009

...σκέψεις με αφορμή ένα βίντεο

Στην πρώτη σελίδα του transs.gr, μπορείτε να δείτε σε πέντε μέρη το βίντεο της εκπομπής «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θοδωράκη, με τίτλο «Η συγκλονιστική ιστορία της Αγγελικής που έγινε Άγγελος».

Η εκπομπή είναι πολύ ενδιαφέρουσα, καθώς για πρώτη φορά παρουσιάζεται στην ελληνική τηλεόραση μια ιστορία ενός ερμαφρόδιτου ατόμου.

Αυτό που κατ’ αρχήν μου άρεσε ήταν η στάση της οικογένειας, η αποδοχή και η αγάπη που έδειξε στο παιδί τους. Επίσης η ανάγκη του ανθρώπου αυτού να νοιώσει αποδεκτός από τον περίγυρό του. Να νοιώσει ότι είναι ένα μέλος της κοινωνίας όπως όλοι μας. Με τις ίδιες ανάγκες, με τα ίδια θέλω.

Θέλω να προχωρήσω όμως και λιγάκι παρακάτω, να βάλω λίγο πιο μέσα το νυστέρι.

Πρώτα απ’ όλα θα πώ, ότι δεν έχω κανέναν σκοπό να κρίνω, ούτε να κριτικάρω κανέναν. Αντιθέτως ότι γράφω, το γράφω με απόλυτο σεβασμό και αγάπη για τα διαφυλικά και διεμφυλικά άτομα. Επιτρέψτε μου όμως να είμαι ολίγον σκεπτικιστής.

Παρακολουθώ τον γιατρό της υπόθεσης. Και τον παρακολουθώ πολύ σκεπτικός. Συνιστά λοιπόν ο γιατρός στον αγαπητό Άγγελο να δεί τον ψυχολόγο γιατί έχει «ψυχική διαταραχή». Εδώ έχω να παρατηρήσω δύο πράγματα. Πρώτον, οι περιπτώσεις ψυχικής διαταραχής εφ’ όσον υπάρχουν βέβαια, αντιμετωπίζονται από ψυχίατρο, όχι ψυχολόγο.

Δεύτερον, εξ όσων γνωρίζω απ’ τα διαβάσματά μου, ο ερμαφροδιτισμός, δεν είναι ψυχική διαταραχή. Ο ερμαφροδιτισμός έχει να κάνει με τα χρωμοσώματα και τις ορμόνες. Φυσικά, ο ερμαφροδιτισμός θα μπορούσε να δημιουργήσει ψυχολογικά ή ψυχιατρικά προβλήματα, έχω την αίσθηση όμως ότι ένας γιατρός (ως επιστήμων) πρέπει να ξέρει τί λέει, και ειδικά όταν έχει να κάνει με ευαίσθητες περιπτώσεις, να ξέρει και πώς να το λέει.

Τρίτον, λέει ο γιατρός «να προχωρήσει στην αλλαγή της προσωπικότητάς του», εννοεί κάνοντας την επέμβαση. Εδώ υποθέτω ότι ο γιατρός αυτός πέρασε με πολύ χαμηλό βαθμό ή με αντιγραφή το μάθημα της ψυχιατρικής. Η προσωπικότητα δεν αλλάζει στα 25+ χρόνια, ακόμη και αν αλλάξουν όλα τα εσωτερικά ή εξωτερικά όργανα του οποιουδήποτε ανθρώπου.

Τέταρτον, τον ακούω να λέει «πρέπει να συμπεριφέρονται σαν πραγματικοί άντρες». Κάτι επίσης τον ακούω να ψελλίζει για «σούπερ άντρες». Εδώ δεν θέλω να σχολιάσω κάτι.

Πέμπτον, τον ακούω να λέει ότι οι διαφυλικοί άντρες είναι μονογαμικοί ενώ οι διαφυλικές γυναίκες όχι. Επιπλέον ότι οι διαφυλικές γυναίκες κάνουν την επέμβαση με σκοπό την εκπόρνευση. Ούτε εδώ δεν θέλω να σχολιάσω κάτι, παρά μόνο ότι αυτά δεν μπορούν να είναι λόγια γιατρού – επιστήμονα.

Θέλω τώρα να πάω λίγο παραπέρα απ’ τα λόγια του γιατρού που μου έκανε πολύ κακή – χείριστη εντύπωση.

Η διεθνής ιατρική κοινότητα, αλλά και οι μαρτυρίες που έχουμε από ερμαφρόδιτα άτομα, δείχνουν πολύ μεγάλο σκεπτικισμό στην ντε φάκτο αναγκαιότητα της διόρθωσης φύλου για τα ερμαφρόδιτα άτομα (κάποιοι και για τα διαφυλικά). Θα περίμενα να ακουστεί και αυτή η άποψη, έστω αμυδρά.

Έχουν ακουστεί μάλιστα πολλές μαρτυρίες ερμαφρόδιτων ατόμων που οι γονείς αποφασίζουν για το φύλο του παιδιού τους, ακόμη και σε ηλικία μικρότερη των δέκα ετών. Μία απ’ τις περιπτώσεις νομίζω είναι αυτή της Τσέριλ Τσέηζ. Και αρκετές ακόμη. Εδώ πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί.

Στο συγκεκριμένο βέβαια δεν έχουμε τέτοια περίπτωση, απλά το καταθέτω ως προβληματισμό, διότι δεν μπορούμε να μιλάμε για «λάθος της φύσης που πρέπει να διορθωθεί». Το αν θα κάνει ή όχι επέμβαση φύλου το ερμαφρόδιτο ή διαφυλικό άτομο είναι μία εσωτερική (είμαι σίγουρος επίπονη) διαδικασία που το άτομο θα πρέπει να περάσει και να αποφανθεί, με την βοήθεια κάποιων ειδικών – αλλά ειδικών, ο κύριος που μίλησε δεν μου φάνηκε καθόλου ειδικός.

Όλα τα παραπάνω ξαναλέω ότι τα γράφω με σεβασμό και αγάπη για τα διαφυλικά, διεμφυλικά και ερμαφρόδιτα άτομα και χωρίς καμία διάθεση κριτικής – απλά προβληματισμού και με την ευχή πάντα να κάνουν αυτό που προστάζει η ψυχή τους...

8 σχόλια:

  1. Δυστυχώς είναι γνωστό ότι οι ομοφυλόφιλοι/διαφυλικοί/απροσδιόριστου φύλου άνθρωποι πολλές φορές πέφτουν στα νύχια "επιστημόνων" που όχι μόνο είναι παντελώς αδαείς και ακατάλληλοι, αλλά και που πολύ συχνά εκμεταλλεύονται την κοινωνική άγνοια και τις φοβίες του οικογενειακού περιβάλλοντος για το εύκολο κέρδος. Είναι γνωστό το παράδειγμα τηλεοπτικών "σεξολόγων" (μια ταμπέλα που δεν αποτελεί αναγνωρισμένη ιατρική ειδικότητα - το πολύ-πολύ αυτοί οι άνθρωποι να είναι ουρολόγοι, ανδρολόγοι ή γυναικολόγοι) οι οποίοι αφήνουν να εννοηθεί εντελώς παραπλανητικά ότι η συμπεριφορά των γονιών κατά την ανατροφή των παιδιών τους μπορεί να επηρεάσει τη σεξουαλικότητα των τελευαταίων. Και όλα αυτά βέβαια στοχεύοντας στην προσέλκυση ανήσυχων και τρομοκρατημένων γονιών στον ιατρείο τους.

    Εγώ αυτό που δεν κατάλαβα είναι πώς προέκυψε το θέμα των διαφυλικών σε μια εκπομπή που αναφερόταν σε ένα ερμαφρόδιτο άτομο. Πολύ τουρλού-τουρλού μου κάνει όλο αυτό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. εγώ θα ξεκινήσω να σχολιάζω κάνοντας πρώτα κριτική στον εαυτό μου.

    νομίζω ότι είναι λάθος ο όρος "διόρθωση φύλου" που χρησιμοποίησα και που χρησιμοποιείται κατά κόρων. ο όρος αυτός προϋποθέτει ότι κάτι είναι λάθος, άρα το διορθώνω. ο όρος που μάλλον είναι πιο σωστός είναι "επαναπροσδιορισμός φύλου" ή κάτι παρόμοιο.

    ο συγκεκριμένος γιατρός πάντως που μίλησε δεν είναι ούτε σεξολόγος, ούτε ψυχίατρος, ούτε ψυχολόγος, είναι πλαστικός χειρούργος και είναι γνωστό ότι πολλά διαφυλικά άτομα στην ελλάδα έχουν απευθυνθεί σ' αυτόν και κάποια έχουν κάνει επέμβαση.

    θεωρώ ότι καλώς ο δημοσιογράφος τον κάλεσε στην εκπομπή του, αφού ήταν ο γιατρός που έκανε την επέμβαση στον άγγελο.

    πρώτον όμως, θα έπρεπε να περιοριστεί στον δικό του επιστημονικό τομέα που αυτόν γνωρίζει (όσο τον γνωρίζει) και όχι να επεκταθεί σε ειδικότητες που ίσως έχει (μερική ή ολική) άγνοια.

    δεύτερον, το βασικό λάθος από εκεί και πέρα ήταν του δημοσιογράφου, που χάριν τηλεθέασης, θέλησε να θίξει το θέμα μόνο στον συναισθηματικό τομέα, να απευθυνθεί στο θυμικό. αυτό μπορεί να οδηγήσει σε επικίνδυνα μονοπάτια. εδώ μιλάμε για τις ζωές ανθρώπων.

    τρίτον, δεν έψαξε καθόλου το θέμα παραπέρα, δεν ερεύνησε ώστε να δεί ποιές είναι οι ισχύουσες απόψεις στο θέμα που παρουσίαζε, και ποιές είναι οι αντίθετες, ώστε να τις παρουσιάσει και αυτές.

    ειδικά το θέμα του επαναπροσδιορισμού φύλου, είναι ένα θέμα που υπάρχουν πολλές απόψεις και η επιστήμη ακόμη ερευνά και προχωράει.

    επίσης σαφώς ο ερμαφροδιτισμός είναι εντελώς διαφορετικό θέμα με την διαφυλικότητα. ακόμη παραπέρα οι περιπτώσεις που χαρακτηρίζονται "intersex" δεν είναι όλες ίδιες μεταξύ τους. υπάρχουν πολλές διαφοροποιήσεις ανά περίπτωση.

    δεν σεβάστηκε με λίγα λόγια το θέμα του.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Τώρα την είδα την εκπομπή. Έχεις βάλει ένα παραπάνω "w" στο λινκ και νόμιζα οτι το transs είναι "κάτω" :)

    Θέλω να γράψω κατεβατά ολόκληρα τώρα, αλλά δεν πειράζει, αυτά που λες εσύ είναι ΟΚ, φτάνουνε, οι παρατηρήσεις σου σωστές. Τσίνησα κι εγώ πολύ με τον Βουκύδη κι αυτό που είπε για την εκπόρνευση και την πολυγαμία των τρανς γυναικών- έκανα pause το βίνετο και κοίταζα δίπλα μου, τη γυναίκα που είμαι μαζί της εδώ και δέκα χρόνια, να κοιμάται όπως κοιμόμαστε κάθε βράδυ στο ίδιο κρεβάτι, μαζί.

    Είναι πολύ διαφορετική η ιστορία του Άγγελου κι από τη δική μου κι από των περισσότερων τρανς γυναικών που ξέρω, αλλά πρώτον είναι άντρας, δεύτερον δεν είναι τρανσέξουαλ αλλά intersex, αν και ίσως στην πράξη αυτή να είναι η μικρότερη διαφορά- κι αυτός έπρεπε να αλλάξει το φύλο που του είχανε δώσει όταν γεννήθηκε, αυτό που γράψανε στα χαρτιά του κι αυτό που χρησιμοποιούσε στην καθημερινότητά του για πολύ καιρό. Κι αυτό δεν είναι εύκολο για κανέναν, είτε γεννήθηκε έτσι είτε του βγήκε στην πορεία.

    Αλλά κι η δική μου ιστορία είναι διαφορετική από άλλων τρανς γυναικών. Είμαστε διαφορετικοί άνθρωποι και ζούμε ο καθένας τη ζωή του. Εϊναι κουτό να λες "αυτοί έτσι είναι", "έτσι κάνουνε". Μπορεί με τις γενικολογίες να πέφτεις μέσα μια φορά στις τρεις, αλλά τα άτομα δεν προσαρμόζονται στις στατιστικές (έτσι για να ρίξω και το πολιτικό... :)

    Τέλος, το αφήνω εδώ (ήθελα να έχω σχολιάσει πιο πριν). Μόνο ένα τελευταίο: ο Άγγελος είναι πολύ ωραίο αγόρι. :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. αν έχεις όρεξη, περιμένω τα "κατεβατά" σου :-)
    άλλωστε το πιο σημαντικό είναι να εκφράζονται τα ίδια τα διαφυλικά άτομα για τα θέματα που τα αφορούν.
    το βίωμα έχει την σφραγίδα του αυθεντικού.
    και σίγουρα οι γενικεύσεις όχι μόνο δεν προσφέρουν τίποτα, αποπροσανατολίζουν κιόλας.
    ναί - πολύ συμπαθής ο άγγελος!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ε, η αλήθεια είναι οτι εδώ και καιρό ξεκινάω να τα γράψω τα κατεβατά και μετά τα παρατάω στη μέση, γιατί παρακατεβαίνουνε...! Αλλά και γιατί κάπου στη μέση αρχίζω κι αισθάνομαι οτι είναι τελείως άσχετα με την εμπειρία των περισσότερων διαφυλικών στην Ελλάδα, κι οτι παραείναι χρωματισμένα από τη ζωή μου εδώ (κι ας είναι μόνο τρία χρόνια τώρα) και από τις συζητήσεις που έχω κάνει στο Αγγλόφωνο ίντερνετ με κόσμο ή από 'δω ή από Αμέρικα... Φοβάμαι δηλαδή οτι κάπου έχω χάσει την επαφή μου με πράγματα και καταστάσεις, και με τους ανθρώπους πιο πολύ... (γι' αυτό φαγώθηκα να κάνω συναντήσεις και γνωριμίες το καλοκαίρι που ήμουν εκεί!).

    Αυτό που μου έρχεται να πω τώρα είναι πόσο διαφορετική μου φαίνεται η στάση του 'Αγγελου αλλά και της οικογένειάς του, σε σχέση με τη φάση του, σε σύγκριση με τη στάση που είχα εγώ και το σόι μου. Ο πατέρας του Άγγελου ας πούμε λέει οτι το ίδιο θα αισθανότανε αν είχε ένα αγόρι που θα άλλαζε φύλο για να γίνει κορίτσι. Με όλο το σεβασμό που ένοιωσα για τον άνθρωπο που δέχτηκε κάτι τόσο μεγάλο -επ ουδενί δεν θεωρώ οτι είναι "εύκολο" επειδή ο Άγγελος έγινε αγόρι- αλλά πιστεύω οτι για τα περισσότερα αγόρια, η απόφασή τους να γίνουνε κορίτσια φέρνει πολύ περισσότερο δράμα, και για τα ίδια και για τις οικογένειές τους.

    Ε, κι ένα προσωπικό βίωμα... Μια φορά πήγα τη μάνα μου να δούμε το Ma vie en rose. Το πρώτο που μου είπε, με το που τέλειωσε η ταινία, ήταν "εσύ δεν ήσουν έτσι, εσύ ήσουν άντρας!" Απ' την άλλη, ο (ετεροθαλής) αδερφός μου που έπαιζε με κούκλες, δεν βγήκε τρανς... Το αφήνω εδώ όμως αυτό γιατί θα με πάει πολύ μακρυά... :)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. στάσσα,
    ειλικρινά δεν ξέρω τί είναι πιο δύσκολο (η μετάβαση ftm ή mtf), φαντάζομαι όμως ότι και στις δύο περιπτώσεις έχει να κάνει με το πόση κατανόηση και αγάπη δείχνει ο (στενός) περίγυρος.
    βέβαια, επειδή ζούμε σε μια πατριαρχική κοινωνία, καταλαβαίνω το σκεπτικό σου και μάλλον κάπως έτσι πρέπει να είναι, χωρίς αυτό να σημαίνει, όπως σωστά ανέφερες παραπάνω, ότι γενικεύουμε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. ε, τώρα οι εξηγήσεις του τύπου "έπαιζε με στρατιωτάκια" ή "έπαιζε με κούκλες" μου ακούγονται πολύ απλουστευτικές.
    κι εγώ έπαιζα μ' έναν τεράστιο αρκούδο (η μητέρα μου τον κρατά ακόμη ενθύμιο), δεν βγήκα όμως bear...

    ΑπάντησηΔιαγραφή